Gần đây, mạng xã hội lại dậy sóng trước đoạn clip ghi lại cảnh một nữ sinh cấp 2 văng tục, chửi bậy không ngừng trong lớp học, với ánh mắt đầy thách thức và nụ cười chế giễu. Không chỉ một trường hợp đơn lẻ, chỉ cần vài phút lướt TikTok hay Facebook, bạn có thể dễ dàng bắt gặp hàng loạt video tương tự: nữ sinh nói bậy khi livestream chửi bạn, nói tục trong lớp, hay dùng ngôn ngữ phản cảm như một cách thể hiện cá tính.
Những hình ảnh từng được gắn với sự dịu dàng, tinh tế và chuẩn mực – giờ đây bị thay thế bằng thái độ ngông cuồng, lời lẽ tục tĩu và cách hành xử thiếu kiểm soát. Đó không còn là sự “nổi loạn tuổi mới lớn” mà là dấu hiệu của sự xuống cấp trong nhận thức, văn hóa ứng xử và cả hệ thống giáo dục.
Vì sao những hành vi từng bị xem là “không chấp nhận được” nay lại trở thành “bình thường mới”? Đâu là nguyên nhân khiến các Nữ sinh nói bậy phản cảm, những lời chửi thề lại xuất phát từ miệng của những cô bé đáng lẽ đang học cách trở thành một công dân văn minh? Bài viết này sẽ đi sâu vào thực trạng, phân tích các nguyên nhân cốt lõi, hệ quả lâu dài và đề xuất giải pháp cho một vấn đề nhức nhối đang làm nóng cả xã hội.
1. Thực trạng đáng báo động: Khi nói bậy trở thành “ngôn ngữ phổ biến”
Mới đây, trên mạng xã hội lan truyền đoạn clip ghi lại cảnh một nữ sinh còn nhỏ tuổi, mặt mũi ngây thơ nhưng buông lời chửi tục, văng bậy liên tục khi bực bội vì phải đi học trong lúc trời bão. Đáng nói, clip nhanh chóng thu hút hàng chục nghìn lượt chia sẻ, nhiều người vừa bất ngờ vừa thất vọng trước cách ứng xử và ngôn ngữ của em. Câu chuyện tưởng chừng chỉ là phút nóng giận cá nhân, nhưng lại phản ánh một thực trạng nhức nhối: lứa tuổi học trò ngày càng dễ dàng sử dụng những từ ngữ phản cảm, coi việc văng tục như một phản xạ tự nhiên để bộc lộ cảm xúc.
Dưới góc độ văn hóa và ngôn ngữ, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đặng Hoài Giang, Trưởng Bộ môn Văn hóa và Nghệ thuật Việt Nam, Khoa Việt Nam học và Tiếng Việt, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội nhận định: “Hiện nay, không riêng gì học sinh, nhiều người lớn ở Việt Nam cũng dễ dàng buông ra một vài lời “nói bậy” ở dạng hữu thức hoặc vô thức. Và nếu nhìn rộng ra thế giới, Việt Nam không phải là nước duy nhất chứng kiến sự “lên ngôi” của cách thực hành ngôn ngữ này.
Nếu như trước kia, lời nói tục chỉ thi thoảng xuất hiện ở một bộ phận nam sinh cá biệt, thì giờ đây, nữ sinh – vốn gắn liền với hình ảnh nhẹ nhàng, khéo léo – lại đang trở thành “nhân vật chính” trong hàng loạt đoạn clip nói bậy, phản cảm, thách thức giáo viên, thậm chí văng tục khi trả lời phỏng vấn hay lên sóng trực tiếp.
Không khó để bắt gặp hình ảnh các em nữ sinh lớp 6, lớp 7 sử dụng ngôn ngữ tục tĩu như một phần quen thuộc trong giao tiếp hàng ngày:
“Bậy” trong lớp học: văng tục với bạn bè, chửi thề khi làm bài sai, quay sang chọc phá bạn bằng những câu xúc phạm nặng nề.
“Bậy” trên mạng xã hội: nữ sinh livestream vừa trang điểm vừa buông lời tục tĩu, dùng từ ngữ “chợ búa” để bình luận, tương tác, bắt trend… như một cách thể hiện bản lĩnh.
“Bậy” khi gặp người lớn: giáo viên, phụ huynh trở thành đối tượng bị học sinh lăng mạ, thậm chí bị xúc phạm công khai, không còn ranh giới giữa tôn trọng và hỗn láo.
Điều đáng nói là, nhiều em không còn cảm thấy xấu hổ khi nói tục, thậm chí tự hào vì được “nhiều người xem”, coi đó là biểu hiện của cá tính, của sự nổi bật giữa đám đông. Sự lan truyền nhanh chóng của những nội dung phản cảm ấy – qua các nền tảng như TikTok, YouTube Shorts, Facebook Reels – khiến hiện tượng này không chỉ tồn tại cục bộ mà đã trở thành xu hướng phổ biến.
Đây không còn là một vấn đề về “cá biệt học đường”, mà là một sự lệch chuẩn văn hóa nghiêm trọng, đang từng ngày phá vỡ những chuẩn mực đạo đức, hình ảnh học sinh trong mắt xã hội.
>>> Hướng dẫn cách định hướng giáo dục con khi còn nhỏ
2. Nguyên nhân sâu xa: Gia đình lơi lỏng – Trường học bất lực – Xã hội buông thả
Không thể chỉ trách riêng các em học sinh khi hành vi lệch chuẩn ngày một lan rộng. Thực tế, sự kết hợp của nhiều nguyên nhân từ ba trụ cột chính – gia đình, nhà trường và xã hội – đã tạo nên một thế hệ học sinh đang lớn lên thiếu định hướng, thiếu giới hạn.
2.1 Gia đình: Thiếu gắn kết – Thiếu gương mẫu
Trong nhiều gia đình hiện nay, đặc biệt ở đô thị, phụ huynh mải mê công việc, phó mặc việc nuôi dạy con cho nhà trường hoặc… điện thoại. Trẻ lớn lên trong môi trường ít được trò chuyện, thiếu định hướng đạo đức, càng dễ hình thành tư duy “muốn gì làm nấy”.
Nhiều phụ huynh còn không làm gương trong giao tiếp, dùng ngôn từ tiêu cực, hay mắng chửi nhau trước mặt con cái. Trong khi đó, một số khác lại có tư tưởng “con gái phải biết tự bảo vệ mình, phải mạnh mẽ”, vô tình cổ vũ sự hung hăng, mất kiểm soát trong hành vi.
2.2 Trường học: Thiếu công cụ giáo dục đạo đức hiệu quả
Nhiều trường học hiện nay quá tập trung vào kiến thức, thành tích mà lơ là giáo dục nhân cách, kỹ năng sống, ứng xử văn minh. Giờ sinh hoạt đạo đức trở nên hình thức, các buổi thảo luận về hành vi lệch chuẩn còn ít hoặc không thực sự chạm đến cảm xúc của học sinh.
Ngoài ra, giáo viên cũng đang mất đi quyền uy và sự tôn trọng trong lớp học, khiến việc xử lý hành vi nói bậy trở nên dè dặt, thiếu sức răn đe. Học sinh không sợ, không nể, thì càng dễ tiếp tục lối ứng xử phản cảm.
2.3 Xã hội: Mạng xã hội và xu hướng lệch chuẩn lên ngôi
Không thể phủ nhận rằng TikTok, Facebook, YouTube đang góp phần lan truyền các hình mẫu “nổi loạn để nổi tiếng”, đặc biệt là trong giới trẻ. Khi một video nữ sinh chửi bậy thu hút hàng trăm nghìn lượt xem, hàng ngàn lượt chia sẻ, nó trở thành “phần thưởng” cho hành vi sai lệch.
Thêm vào đó, các nội dung phản cảm, tục tĩu lại dễ viral hơn các nội dung tích cực. Những người trẻ chứng kiến điều đó mỗi ngày, và từ từ bị “bình thường hóa” với thứ ngôn ngữ mà xã hội từng lên án.
3. Hệ lụy lâu dài – Khi ngôn ngữ phản cảm trở thành lối sống
Ngôn từ là tấm gương phản chiếu tư duy và đạo đức. Khi một thế hệ học sinh, đặc biệt là nữ sinh – những người thường được kỳ vọng giữ gìn chuẩn mực trong giao tiếp – lại buông thả lời ăn tiếng nói, đó không chỉ là hiện tượng nhất thời. Đó là dấu hiệu cảnh báo cho một thế hệ đang hình thành nhân cách lệch lạc. Việc nói bậy dần trở thành thói quen, trở thành phản xạ mỗi khi căng thẳng, tức giận, thậm chí là công cụ để gây chú ý, thể hiện bản thân. Lâu dần, các em sẽ không còn phân biệt được đâu là lời nói vui, đâu là xúc phạm, đâu là giới hạn cần dừng lại.
Nguy hiểm hơn, khi những hành vi phản cảm không bị răn đe, mà ngược lại được tung hô, viral, lên xu hướng mạng xã hội, thì chúng tạo ra một vòng lặp lệch chuẩn: người làm sai được chú ý – người chứng kiến bắt chước – rồi tiếp tục lan rộng. Từ nói bậy đến lối sống hung hăng, vô cảm, thiếu tôn trọng người khác – chỉ cách nhau vài bước chân. Và một khi đã định hình tư duy như vậy từ thời học sinh, thì đến lúc bước ra xã hội, những hành vi này rất khó sửa, thậm chí trở thành rào cản lớn trong công việc, các mối quan hệ, trong cách xây dựng hình ảnh cá nhân.
4. Cần một cuộc “chỉnh đốn văn hóa học đường” từ gốc
Đây không còn là câu chuyện một vài học sinh hư hỏng, mà là hồi chuông cảnh tỉnh cho hệ sinh thái giáo dục nói chung. Để ngăn chặn sự suy đồi về hành vi, chúng ta cần một cuộc chỉnh đốn toàn diện, đồng bộ, và bắt đầu từ gốc – từ chính những người lớn: phụ huynh, thầy cô, người có ảnh hưởng trong cộng đồng.
Gia đình cần quay lại với vai trò là nơi dạy con cách sống tử tế, cách nói chuyện có văn hóa. Đừng ngụy biện rằng “nói vài câu bậy cho mạnh mẽ”, hay “bọn trẻ giờ nó thế”. Phải dám dừng con lại, góp ý, làm gương, và kiên nhẫn uốn nắn. Một lời chửi bậy của con mà cha mẹ thấy bình thường – tức là chúng ta đã thua ngay từ bước đầu tiên.
Nhà trường cần mạnh dạn thay đổi cách giáo dục đạo đức. Không chỉ là đọc quy định, phạt viết bản kiểm điểm, mà cần mở không gian đối thoại thật sự. Mời học sinh nói ra suy nghĩ của mình, giúp các em hiểu vì sao lời nói phản cảm làm tổn thương người khác. Phải để chính học sinh thấy được giá trị của sự lịch sự, của việc cư xử văn minh trong một tập thể.
Xã hội – đặc biệt là truyền thông và mạng xã hội – cần cùng hành động. Các nền tảng cần kiểm duyệt mạnh tay hơn với nội dung độc hại. Những người ảnh hưởng cần ngừng cổ súy cho lối sống “drama – văng tục – kiếm fame”. Thay vào đó, hãy cùng nâng những tấm gương đẹp, những học sinh truyền cảm hứng bằng sự tử tế, kiên định và ngôn từ có giá trị.
Cuối cùng, chúng ta cần thẳng thắn nhìn nhận: sự phản cảm hôm nay không phải lỗi của riêng đám học trò. Đó là kết quả của sự buông lỏng từ cả một thế hệ người lớn. Và chỉ khi người lớn bắt đầu thay đổi, thì chúng ta mới có thể kỳ vọng một thế hệ học sinh biết chọn lời hay ý đẹp thay vì tiếng chửi để thể hiện bản thân.
Khi một Nữ sinh nói bậy phản cảm trở thành tâm điểm bàn tán, chúng ta dễ dàng đổ lỗi cho đứa trẻ: nào là mất dạy, vô học, hỗn láo… Nhưng những lời mắng ấy liệu có đủ để ngăn chặn hàng trăm, hàng ngàn nữ sinh khác đang bước vào cùng lối mòn?
Sự suy đồi trong hành vi học sinh hôm nay không phải là hậu quả đơn lẻ… Đó là sản phẩm của một môi trường mà người lớn đã quá dễ dãi với cái sai, quá im lặng trước những lệch chuẩn, và quá chậm thay đổi chính mình.
Chúng ta không thể đòi hỏi một thế hệ ngoan khi người lớn chỉ biết trách mà không sửa. Không thể yêu cầu học trò lễ phép khi ngoài xã hội, sự tục tĩu lại trở thành “viral”, thành “trend”. Và càng không thể hi vọng tương lai sẽ tốt hơn nếu ngay hiện tại, không ai dám đứng lên làm gương, làm người hướng dẫn.
Hiện tượng nữ sinh nói bậy không chỉ dừng lại ở một hành động học sinh nói tục trong phút bốc đồng, mà còn phản ánh một thực trạng đáng lo ngại: sự xuống cấp trong văn hóa ứng xử học đường và dấu hiệu suy đồi đạo đức học đường. Khi những lời lẽ thô tục trở thành thói quen, nó sẽ dần tạo nên một ngôn ngữ lệch chuẩn, làm méo mó hình ảnh học sinh hiện nay, đặc biệt là những em nữ vốn gắn liền với sự trong sáng và chuẩn mực. Nếu xã hội, gia đình và nhà trường không kịp thời chấn chỉnh, chúng ta sẽ phải đối diện với một thế hệ mang trong mình những giá trị lệch lạc, đe dọa nền tảng của cả một nền giáo dục xuống cấp.
Viết chung
198 lượt xem
14-10-2025
